Leki łagodzące objawy przeziębienia – przegląd

Opis leku:

Kto z nas tego nie przeżył? Łamanie w kościach, gorączka, ból głowy, cieknący nos? Przeziębienie może dopaść człowieka o każdej porze roku. Na szczęście wybór leków łagodzących objawy grypy i przeziębienia jest tak dużo, że każdy znajdzie coś dla siebie – pod warunkiem że wie, na co zwracać uwagę! Dzisiaj praktyczne zestawienie leków dobrych na przeziębienie.

Na początku ważna uwaga, którą większość osób pomija: żaden lek dostępny bez recepty nie leczy przeziębienia, a tym bardziej grypy! Obie te infekcje powodowane są przez wirusy, które nasz organizm zwalczyć musi sam; jedynie w poważnych przypadkach lekarz może przepisać silny lek przeciwwirusowy na receptę. Popularne leki na przeziębienie są za to świetne w łagodzeniu objawów i dość szybko przywracają nas do życia. Zawierają one kilka substancji leczniczych w wielu różnych konfiguracjach, więc niekoniecznie lek o łatwo wpadającej w ucho nazwie będzie „tym jedynym”.

Idąc do dobrej apteki, przygotuj się na pytania:

  • Jakie masz objawy? (Gorączka? Wysoka? Katar? Ból gardła? Kaszel? Mokry czy suchy?)
  • Czy leczysz się na co dzień na jakieś schorzenia? (astma, nadciśnienie, cukrzyca, jaskra, padaczka, wrzody żołądka itp.) To ważne, bo wiele chorób wyklucza stosowanie niektórych leków na przeziębienie, i dobrze aby farmaceuta wiedział, co Ci odradzić.
  • Czy bierzesz na stałe jakieś leki? Leki często wchodzą ze sobą w niekorzystne interakcje – informując farmaceutę zwiększasz swoje bezpieczeństwo.

Niedługo na stronie dostępna będzie Karta Świadomego Pacjenta, która zdejmie z Ciebie niepewność, czy czegoś nie przeoczyłeś, oraz zapewni Ci większe bezpieczeństwo.

Substancje najczęściej występujące w lekach na przeziębienie

Paracetamol

apap extra tabletkiLek zmniejszający ból i gorączkę, nie działający jednak przeciwzapalnie. Czasami jest to jedyny składnik leku (Apap, Codipar, Efferalgan, Panadol) i wtedy jest najbezpieczniejszym rozwiązaniem dla osób, które muszą być szczególnie ostrożne – kobiety w ciąży, mamy karmiące, osoby poważnie chore, które łykają wiele leków. Jedyne przeciwwskazanie to niewydolność wątroby, bo wtedy organizm „nie wyrabia się” z przerobieniem paracetamolu i może dojść do zatrucia. Należy wtedy zastosować mniejszą dawkę leku, i najlepiej, aby ustalił ją lekarz. Ponadto, osoby wyniszczone i wygłodzone również mają słabsze „moce przerobowe” wątroby i powinny zmniejszać dawkę. Nie wolno łączyć paracetamolu z alkoholem! Zwłaszcza pitym regularnie. Pod wpływem tego połączenia pojawia się niezwykle toksyczny metabolit, który uszkadza wątrobę! Więcej o łączeniu leków na przeziębienie z alkoholem, dowiesz się z artykułu „Leki przeciwgrypowe a alkohol”.

Paracetamol występuje też w większości preparatów złożonych (np. Coldrex, Febrisan, Fervex, Gripex, Theraflu) dlatego nie wolno łączyć tych leków, bo bardzo łatwo wtedy o przedawkowanie.

Kwas acetylosalicylowy

polopiryna c tabletki musującePowszechnie znany jako aspiryna. Ten lek, oprócz działania przeciwbólowego i przeciwgorączkowego, działa również przeciwzapalnie. Można więc uznać, że usunie objawy przeziębienia szybciej. Muszą jednak uważać na ten lek osoby z astmą oskrzelową, nadciśnieniem, niewydolnością nerek oraz wrzodami żołądka i dwunastnicy. Zmniejsza również krzepliwość krwi, więc w niektórych przypadkach może doprowadzić do krwawień. Wchodzi również w interakcje z wieloma lekami. Aspiryna należy do grupy NLPZ (niesterydowych leków przeciwzapalnych), których działanie na organizm jest wielotorowe – pisałam o tym przy okazji Opokanu – i bynajmniej nie należy do „niegroźnych witaminek”. Dlatego zasada jest prosta – jeśli leczysz się na cokolwiek lub bierzesz jakiekolwiek leki, powiedz o tym farmaceucie, zanim poprosisz o Aspirynę (lub Polopirynę, Calcipirynę, Antygrypin, Ascalcin).

Aspiryna z reguły występuje w pojedynkę lub w duecie z witaminą C. Jest też kilka preparatów, które zawierają dodatkowo wapń (wspomniany Ascalcin, Antygrypin, Polopiryna C Plus) lub pseudoefedrynę (Aspirin Complex).

Ibuprofen

ibum-tabletkiNależy do tej samej rodziny, co Aspiryna, natomiast jest od niej nieco bezpieczniejszy. Relatywnie słabiej uszkadza żołądek, mniej „kłóci się” z innymi lekami i nie działa napotnie. Ma więc właściwie wszystkie zalety aspiryny i mniej od niej wad, ale w świadomości społecznej wciąż z nią przegrywa. Może to kwestia tego, że nie występuje w formie rozpuszczalnej – a gorąca, aromatyczna herbatka jest dla wielu niezbędnym rytuałem? 😉 Ibuprofen jest dostępny pojedynczo, lub  w połączeniu z pseudoefedryną (Ibum Extra, Ibuprom Zatoki, Acatar Zatoki, Modafen, Nurofen Antigrip).

 

Pseudoefedryna

sudafed tabletkiJej rola w łagodzeniu objawów przeziębienia to obkurczanie naczyń krwionośnych w śluzówce nosa, czyli udrażnianie go i ułatwienie oddychania. Zmniejsza też ilość lejącej się z nosa wydzieliny. Trzeba jednak pamiętać, że pseudoefedryna wpływa na cały organizm! Jest to tzw. sympatykomimetyk, czyli substancja pobudzająca układ adrenergiczny, odpowiedzialny za „tryb walki/ucieczki”. Będzie więc podnosić ciśnienie, zwiększać poziom cukru, przyśpieszać akcję serca i utrudni zasypianie. Nie mogą jej stosować osoby z nadciśnieniem, zaburzeniami rytmu serca, cukrzycą, jaskrą, nadczynnością tarczycy, przerostem prostaty, padaczką, dzieci do lat 12 i mamy karmiące piersią. Również osoby leczone innymi lekami wpływającymi pobudzająco (przeciwdepresanty, zwłaszcza z grupy trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych oraz inhibitory MAO, nawet 2 tygodnie po zakończeniu kuracji). W ciąży można stosować tylko wtedy, kiedy korzyści dla matki przewyższą ryzyko dla dziecka, czyli po ludzku mówiąc – lepiej sobie odpuścić. Pseudoefedryna występuje pojedynczo w leku Sudafed, lub w połączeniach (np. Aspirin Complex, Ibuprom Zatoki, Modafen, Gripex w tabletkach, Cirrus, Acatar ActiTabs, Acatar Zatoki, MaxFlu, Nurofen Antigrip, Tabcin).

Fenylefryna

Coldrex MaxGripDziała podobnie jak pseudoefedryna, ale bardziej wybiórczo. Pobudza tylko część układu adrenergicznego, a konkretnie receptory α1-adrenergiczne, które kurczą naczynia krwionośne i różnego rodzaju zwieracze. Działania niepożądane będą więc nieco słabsze, np. mniej będzie skakał cukier i raczej nie przyśpieszy się akcja serca, co nie zmienia faktu, że środki ostrożności są takie same jak przy pseudoefedrynie. W skrócie – wymienione powyżej osoby, którym pseudoefedryna nie jest przeznaczona, nie powinny stosować też fenylefryny – chyba że koniecznie muszą, potrafią kontrolować swoją chorobę i lekarz im pozwoli. Jest to dla nich po prostu mniejsze zło. Osoby zdrowe nie raczej odczują różnicy, będą po prostu nieco mniej „nakręcone”. Fenylefryna występuje tylko w preparatach złożonych, np. Coldrex, Febrisan, Gripex rozpuszczalny, Theraflu Zatoki, Theraflu ExtraGrip.

Feniramina

fervex saszetkiJest to substancja o działaniu przeciwhistaminowym, czyli zmniejsza objawy alergiczne (kichanie, łzawienie, wyciek z nosa). Często wywołuje również senność (nie radzę po niej wsiadać za kółko! ) oraz suchość śluzówek. W dużych dawkach hamuje z kolei układ cholinergiczny, czyli ten odpowiedzialny za relaks, trawienie i seks.  Mogą pojawić się problemy z trawieniem, zaparcia oraz „deficyt mocy” u mężczyzn 😉 Czytajcie więc dokładnie ulotki, aby nie przedawkować i uniknąć niespodzianek!

Feniraminę znajdziecie w następujących lekach: Fervex, Fervex Junior, Theraflu ExtraGrip. Powinny jej unikać osoby z przerostem prostaty, jaskrą z wąskim kątem przesączania i wszyscy, którzy muszą zachować jasność umysłu.

Chlorfeniramina

Nowsza wersja feniraminy, która znacznie lepiej się wchłania. Niech Was więc nie zmyli jej niewielka dawka (5-10 razy mniejsza niż przeciętna ilość feniraminy), bo działanie jej jest porównywalne. Dla ciekawskich – często tak się dzieje, kiedy do cząsteczki doczepi się chlor 🙂 Działania uboczne i przeciwwskazania są takie jak przy feniraminie. Chlorfeniramina występuje w lekach takich jak Gripex Noc i Tabcin.

Dekstrometorfan

Ten lek o trudnej do wymówienia nazwie przydaje się przy suchym kaszlu, czyli takim, kiedy nic nie zalega w oskrzelach, a jednak „coś” każe Ci kaszleć. To „coś” to ośrodek kaszlu w rdzeniu przedłużonym, a dekstrometorfan będzie go wyłączał. Uwaga! Nie ma sensu stosować tej substancji, kiedy nie ma się kaszlu, a już tym bardziej, kiedy kaszel jest mokry, zalegający. Wtedy może tylko zaszkodzić! Wydzielina z dróg oddechowych musi być odkrztuszana, inaczej stanowi świetną pożywkę dla bakterii i zaostrzenie się choroby jest więcej niż pewne. To jest pułapka, na którą często łapią się ludzie. Znany lek o nazwie Gripex (z marketingowego punktu widzenia idealnie wymyślona nazwa, kojarzy się automatycznie z odpowiednią chorobą i nakłania ludzi do kupna) zawiera m.in. właśnie dekstrometorfan. Co ważne, tylko Gripex w tabletkach, bo w Gripeksie rozpuszczalnym dekstrometorfanu nie ma. Pomyśl więc przed zakupem, czy na pewno potrzebujesz leku przeciwkaszlowego.

Wodzian terpinu

Składnik występujący praktycznie w jednym leku na przeziębienie (Coldrex Maxgrip C w tabletkach), ale godzien uwagi. Ma bowiem działanie wykrztuśne i lekko odkażające, co czyni z tego leku najlepszy zestaw na przeziębienie z kaszlem mokrym. Taka odwrotność Gripeksu. Analogicznie, jeśli kaszel Ci nie doskwiera lub masz kaszel suchy, nie ma potrzeby łykania tego leku.

Kofeina

Składnik pobudzający, poprawiający tym samym samopoczucie, oraz wzmacniający działanie większości leków przeciwbólowych. Często dodawana do wieloskładnikowych mieszanek, jak choćby Apap Extra, Aspirin Activ, Coldrex MaxGrip C, Febrisan w tabletkach. Jest to dobre rozwiązanie dla osób, które muszą być aktywne w pracy lub na uczelni, niekorzystne za to dla osób z nadciśnieniem i innymi schorzeniami, przy których pobudzenie nie jest wskazane.

Witamina C

Uznawana przez wiele osób za cudowny lek na przeziębienie, w rzeczywistości działa raczej wspomagająco. Inna sprawa, że infekcje same w sobie powodują większe zużycie witaminy C przez organizm, a leki takie jak aspiryna i inne niesterydowe leki przeciwzapalne dodatkowo ją wypłukują. Warto więc łykać tą witaminę przy przeziębieniu, nie przypisując jej jednak żadnej magicznej mocy 🙂 Więcej ciekawostek znajdziecie w artykule „Witamina C – co właściwie nam daje?”

Rutozyd

Jego rolą jest uszczelnianie naczynek krwionośnych, co pośrednio zmniejsza objawy przeziębienia i grypy (obrzęk śluzówki, stan zapalny, wysięk z nosa). Sprawdza się jednak bardziej jako postać drugoplanowa niż odtwórca głównej roli 🙂 Znajdziecie go w preparatach takich jak Rutinoscorbin, Cerutin, Rutinacea i silniejszy Scorbolamid.

Wyciąg z serca i wątroby dzikiej kaczki

Brzmi specyficznie, nieprawdaż? A jest to główny i jedyny składnik leku homeopatycznego Oscillococcinum. Homeopaci tłumaczą jego skuteczność faktem, że w tych właśnie organach kaczki gromadzi się nadzwyczaj dużo różnego rodzaju wirusów, więc wyciąg z tychże – oczywiście w bardzo małych, homeopatycznych dawkach – zadziała jak naturalna szczepionka. Homeopatia sama w sobie jest dziedziną z pogranicza nauki i wiedzy tajemnej, niemniej jednak wiele osób – w tym fachowców – twierdzi, że to działa. Więcej  o tej dziedzinie wiedzy pisałam w felietonie O co chodzi w homeopatii?”.

Jak widać, wybór jest naprawdę bardzo szeroki i wybór odpowiedniego dla siebie preparatu może przypominać drogę przez dżunglę. Na deser więc przygotowałam dla Was  mapę – praktyczną tabelkę, porównującą składy najpopularniejszych leków przeciwgrypowych. Można sobie ją ściągnąć, wydrukować – i odtąd sezon grypowy Wam nie straszny 🙂

Zobacz również: Najpopularniejsze leki na grypę i przeziębienie

Leki Opinie Dodaj własną opinię Zadaj pytanie na forum

VN:F [1.9.22_1171]
Cena
Skuteczność
Czas działania
Ocena leku: 0.0/5 (0 opinie pacjentów)



10 komentarzy Leki łagodzące objawy przeziębienia – przegląd

  1. Szymon

    Mam jedynie uwagę, iż kofeina nie powoduje wbrew popularnego mitu podniesienia ciśnienia. Działa pobudzająco ale nie poprzez podniesienie ciśnienia tętniczego krwi. Jest stosowana przy niedociśnieniu bo jedynie w takim przypadku powoduje przywrócenie prawidłowych wartości ciśnienia.

    Odpowiedz
  2. AA

    Jeszcze mam jedno pytanie aspiryna działa napotnie? Spotkałem się z opiniami że to mit.

    Odpowiedz
    • Kasia

      To czy aspiryna zadziała napotnie, czy nie, to jest kwestia indywidualna. Są osoby, które nie pocą się po niej wcale, a są i tacy, którzy po aspirynie mokrzy są jak szczury. Na wszelki wypadek lepiej nie brać jej tuż przed wyjściem z domu. Pozdrawiam 🙂

      Odpowiedz
  3. AA

    Czy to prawda że po zakropieniu nosa sokiem z cytryny katar ustępuje? I w jaki sposób działa cytryna na katar?

    Odpowiedz
    • Kasia

      Szczerze mówiąc, nie słyszałam o tej metodzie. Ale wydaje się sensowna. Cytryna ma po pierwsze dużo witaminy C, która w pewnym stopniu wzmacnia odporność organizmu – podana bezpośrednio na pole bitwy może przyśpieszyć zwycięstwo „naszych” 🙂 Ma w sobie olejki eteryczne, m.in. limonen, citral, terpinen, które działają odkażająco, i bioflawonoidy, które wzmacniają ścianki naczyń krwionośnych. Teoretycznie może więc zmniejszyć obrzęk śluzówki, choć nie tak silnie i nie tak szybko jak środki typu Xylometazolin.

      Odpowiedz
  4. Grzegorz

    Z innej beczki – po co leki przeciw grypie (jak było wspomniane na początku artykułu) skoro można się zaszczepić? Przynajmniej w mojej opinii lepiej jest zapobiegać, niż się leczyć, co o tym sądzicie?

    Odpowiedz
  5. Michał

    Czy mogłabyś posegregować powyższe (w artykule) metody i leki na kategorie: kaszel suchy i kaszel mokry? 🙂

    Odpowiedz
    • Kasia

      Michał – ten artykuł mówi akurat o wieloskładnikowych lekach na przeziębienie, z których tylko 2 mają coś wspólnego z kaszlem. Mianowicie Gripex w tabletkach na kaszel suchy (zawiera dekstrometorfan który hamuje odruch kaszlu; Gripex rozpuszczalny już go nie posiada), Coldrex Maxgrip C w tabletkach na kaszel mokry (ma w sobie wodzian terpinu, który działa wykrztuśnie). Na rynku jest również taki lek jak Grypolek, który zawiera zarówno substancje wykrztuśne jak i przeciwkaszlowe, co – jak już wiesz – nie ma zbyt wiele sensu 🙂 Więcej informacji o lekach na przeziębienie znajdziesz w tabelce pod artykułem.

      Odpowiedz
  6. Michał

    Czym się różni kaszel suchy od mokrego i jak go rozpoznać?

    Odpowiedz
    • Kasia

      Kaszel suchy to taki męczący odruch – coś każe Ci kaszleć i nie możesz przestać. Trochę przypomina to stan po solidnym, nieopanowanym śmiechu – jeśli wiesz co mam na myśli 🙂 Natomiast mokry kaszel jest wtedy, kiedy w klatce piersiowej coś zalega, charczy, odrywa się… często łączy się z bólem w piersiach, ale nie zawsze.

      Sposób postępowania przy tych dwóch stanach jest przeciwny. Suchy kaszel leczymy hamując miejsce w mózgowiu odpowiedzialne za ten odruch, pomagają też śluzy roślinne, które powlekają i koją drogi oddechowe. Mokry kaszel trzeba rozrzedzać i ułatwiać wykrztuszanie róznymi środkami wykrztuśnymi. Preparaty typu „2w1″ , na kaszel suchy i mokry, to tak jakby wciskać gaz i hamulec jednocześnie 🙂

      Odpowiedz

Dodaj opinię

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Cena
Skuteczność
Czas działania