Jabłka to jedne z najpopularniejszych owoców w Polsce. Zgodnie z systematyką botaniczną są to owoce drzew z rodzaju Malus, rodziny Rosaceae. Mają bardzo wiele zalet: są tanie, dostępne cały rok, łatwe do przechowywania oraz dość trwałe. Stanowią ponadto źródło składników odżywczych, witamin, makroelementów oraz związków fenolowych.
Jabłko składniki odżywcze
W 100 g jabłek znajduje się średnio 11,4 g węglowodanów, które stanowią głównie cukry proste, 0,6 g tłuszczów oraz 0,3 g białka. Z witamin najliczniej występuje witamina C, której w tej samej ilości jabłek jest aż 12 mg. Analiza ilościowa makroelementów wykazała, że w 100 gramach jabłek znajduje się aż 144 mg potasu, 12 mg fosforu, 7 mg wapnia oraz 6 mg magnezu. W jednym nieobranym jabłku jest około 3g błonnika, z czego większość stanowią włókna celulozowe, czyli frakcja błonnika nierozpuszczalnego, a resztę błonnik rozpuszczalny, czyli pektyny.
W jabłkach występują ponadto liczne związki polifenolowe, których średnia ilość w 100 g jabłek wynosi około 162 mg. W największych ilościach występują procyjanidyny oligomeryczne, poza tym flawanole, pochodne kwasu cynamonowego, dihydrochalkony i flawonole (glikozydy kwercetyny). W świeżym wyciśniętym soku z jabłek znajduje się średnio połowę mniej polifenoli. Ponadto w jabłkach występują także katechiny, triterpenoidy oraz antocyjany obecne w czerwonej skórce owoców.
Jabłko właściwości
Z przeprowadzonych dotychczas obserwacji epidemiologicznych i doświadczeń na zwierzętach wynika, że świeże jabłka oraz różnego rodzaju przetwory z jabłek posiadają szeroki zakres aktywności biologicznej. Jabłka mogą zatem odgrywać pewna rolę w prewencji różnych chorób cywilizacyjnych, do których należą choroby układu krążenia, cukrzyca, otyłość oraz nowotwory.
Wyniki badań przeprowadzonych na zwierzętach wykazały, że sok jabłkowy oraz ekstrakty z jabłek mają działanie cytoprotekcyjne w przebiegu doświadczalnie wywołanego nowotworu okrężnicy. Obserwacje epidemiologiczne przeprowadzone na dużej populacji ludzi zagrożonych wystąpieniem nowotworów płuc, nerek i jelita grubego są również bardzo obiecujące. Wykazano, że ryzyko wystąpienia danego rodzaju nowotworu zmniejszało się od 35 do 60%.
Jabłka to bogate źródło flawonoidów. W 10 dag jabłek znajduje się 300 mg kwercetyny, która ma wielokierunkowy wpływ na organizm człowieka. Przede wszystkim zmniejsza przepuszczalność naczyń krwionośnych, poprzez hamowanie enzymu hialuronidazy, odpowiedzialnego za rozszczelnienie różnego rodzaju tkanek. Redukuje odkładanie się blaszek miażdżycowych w świetle tętnic, co zmniejsza ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego oraz choroby niedokrwiennej serca. Ma ponadto dzianie antyhistaminowe. Na szczególna uwagę zasługuje działanie antyoksydacyjne, polegające na usuwaniu z organizmu szkodliwych związków, występujących w postaci wolnych rodników, którymi mogą być atomy lub cząsteczki posiadające niesparowany elektron walencyjny. To właśnie tego typu substancje są przyczyną przyspieszonego procesu starzenia się organizmu oraz wielu chorób takich jak: nowotwory, zaćma czy choroby układu krążenia.
Jabłko, a starzenie
Bardzo ważnymi składnikami jabłek jest frakcja błonnika rozpuszczalna w wodzie, czyli pektyny, które najliczniej występują w skórce i gnieździe nasiennym. Mają one właściwości absorbujące lipidy w jelitach, co zapobiega ich wchłanianiu. Dlatego też dieta bogata w błonnik pektynowy obniża poziom cholesterolu we krwi, w tym frakcji LDL oraz trójglicerydów, co ma niezmiernie istotne znaczenie w prewencji wielu chorób cywilizacyjnych. Błonnik ma także właściwości odtruwające, gdyż sieci przestrzenne pektyn wiążą toksyny np. sole metali ciężkich, pestycydy, toksyny bakteryjne czy azotyny, które mają właściwości rakotwórcze, zapobiegając ich wchłanianiu.
Jabłko, a odchudzanie
Warto także wspomnieć o roli jabłek w dietach odchudzających. Błonnik ma zdolność pęcznienia w żołądku, co zmniejsza uczucie głodu. Ponadto usprawniając perystaltykę jelit, skuteczny jest również w walce z zaparciami. Niepodważalną zaletą jabłek jest ich niska kaloryczność. Średnie jabłko dostarcza bowiem jedynie ok. 52 kalorii. Warto je zatem uwzględn ić w codziennej diecie.
Dodaj opinię