Działanie leku i ulotka
Lek przeciwarytmiczny zaliczany do grupy III wg klasyfikacji V. Williamsa.Czytaj ogólny opis: Opacorden. Pochodna benzofuranu o budowie chemicznej podobnej do budowy tyroksyny. Wykazuje jednak właściwości elektrofizjologiczne wszystkich czterech grup. Jego głównym działaniem jest wydłużanie czasu trwania potencjału czynnościowego, a w jego wyniku wydłużenie czasu refrakcji m. sercowego. Podobnie jak leki z klasy I amiodaron blokuje kanały sodowe, spowalniając szybkość powstawania potencjałów czynnościowych. Podobnie do leków z grupy II blokuje niekompetycyjnie receptory alfa i beta, jak również hamuje presynaptyczne uwalnianie neuromediatorów z neuronów adrenergicznych. Wywołuje także efekt chronotropowy ujemny na tkankę węzłową, co jest charakterystyczne dla leków z grupy IV. Nie wpływa na błonowy potencjał spoczynkowy. Spowalnia przewodzenie i wydłuża okres refrakcji w węźle zatokowym i przedsionkowo komorowym. Po podaniu dożylnym amiodaron zmniejsza napięcie mięśni gładkich naczyń, zmniejszając opór obwodowy i zużycie tlenu przez serce. W zapisie EKG wydłuża odstęp QT i PR, a także może powodować pojawienie się fali U oraz zmianę kształtu załamka T. Wystąpienie tych zmian jest istotne dla oceny skuteczności stosowanej dawki. Nie są one wskazaniem do odstawienia leku – należy ściśle monitorować stan pacjenta oraz nasilanie się zmian w zapisie EKG. Po podaniu doustnym praktycznie nie wpływa na czynność lewej komory. Powoli i w sposób zmienny wchłania się z przewodu pokarmowego, średnio w 50% (35-65%). Maksymalne stężenie w surowicy osiąga po 3-7 h po podaniu pojedynczej dawki doustnej, ale ustalanie się stężenia terapeutycznego w surowicy (1-2,5 µg/mL) może trwać 1-3 dni, a nawet wydłużać się do 1-3 tyg., mimo podawania dawek nasycających. W 96% wiąże się z białkami osocza. Amiodaron w znacznym stopniu jest kumulowany w tkankach, szczególnie w tkance tłuszczowej i w narządach o dużym przepływie krwi (wątrobie, śledzionie, płucach). Amiodaron jest rozkładany w wątrobie do czynnego metabolitu – desetyloamiodaronu, który w jeszcze większym stopniu odkłada się w tkankach. Jest wydalany z żółcią do przewodu pokarmowego. Czynność nerek nie wpływa na usuwanie amiodaronu z organizmu, proces ten przebiega dwufazowo i powoli. Po zaprzestaniu długotrwałego podawania amiodaronu jego stężenie w surowicy zmniejsza się o połowę w ciągu 2,5-10 dni. Dalsza eliminacja następuje dużo wolniej – w ciągu 26-107 dni (średnio 53 dni). Okres półtrwania czynnego metabolitu wynosi ok. 61 dni. Tak długi okres eliminacji jest najprawdopodobniej spowodowany powolnym usuwaniem leku ze słabo ukrwionych tkanek, np. z tkanki tłuszczowej. W 10-50% przenika przez barierę łożyskową. Przenika również do mleka matki (opinie dotyczące karmienia piersią podczas leczenia amiodaronem są podzielone, wskazania należy rozpatrzyć indywidualnie).
Z powodu wielu działań ubocznych jego stosowanie powinno być ograniczone do leczenia zagrażających życiu komorowych zaburzeń rytmu serca – nawracającego migotania komór oraz nawracającej tachykardii komorowej przy braku stabilności hemodynamicznej. Ponadto stosowany w leczeniu nawracającego migotania lub trzepotania przedsionków o ile nie uzyskuje się działania terapeutycznego po innych lekach, lub są one przez chorego nietolerowane. U dzieci jest stosowany w leczeniu zaburzeń rytmu serca nie reagujących na inne leki.
Ciężka choroba węzła zatokowego, wywołująca istotną bradykardię; blok A-V II lub III°; bradykardia wywołująca omdlenia (z wyjątkiem pacjentów ze wszczepionym stymulatorem); udokumentowana nadwrażliwość na amiodaron.
Ciąża (kat. D). Stosowanie leku jest dopuszczalne wyłącznie gdy jest to bezwzględnie konieczne, np. w ciężkich chorobach lub stanach zagrożenia życia. Karmienie piersią. Lek przenika do mleka matki. Nie należy stosować.Dzieci. Bezpieczeństwo i skuteczność stosowania u dzieci nie została udokumentowana.
Następujące leki i substancje (poprzez blokowanie cytochromu CYP3A4) wpływają na wzrost stężenia amiodaronu w surowicy: sok z grejpfruta, cimetydyna, inhibitory proteazy (np. indinawir). Jednoczesne stosowanie amiodaronu i digoksyny powoduje zwiększenie stężenia digoksyny w surowicy; jest wskazane monitorowanie stężenia digoksyny oraz zmniejszenie jej dawki do ok. 50% lub całkowite odstawienie. Amiodaron nasila działanie leków przeciwzakrzepowych (
warfaryna i jej pochodne), co może powodować ciężkie powikłania krwotoczne; jest konieczne zmniejszenie dawki tych leków o 3-2 i kontrolowanie czasu protrombinowego. Inne leki przeciwarytmiczne (
chinidyna,
prokainamid,
fenytoina) powinny być stosowane z dużą ostrożnością. Dawkę początkową dodanego leku należy zmniejszyć (korzystne jest monitorowanie stężenia w surowicy). Jednoczesne stosowanie różnych leków przeciwarytmicznych może nasilać objawy uboczne oraz powodować wystąpienie groźnych dla życia zaburzeń rytmu serca. Ostrożnie należy stosować amiodaron u chorych leczonych beta-adrenolitykami i lekami blokującymi kanał wapniowy (można doprowadzić do znacznej bradykardii, aż do zatrzymania czynności serca lub bloku przedsionkowo-komorowego).
Przy ustaleniu dawkowania należy wziąć pod uwagę doświadczenie lekarza oraz odpowiedź pacjenta na lek. Poniżej przedstawiono dwa schematy dawkowania (pierwszy wg standardów amerykańskich). Przed podaniem leku muszą być wyrównane zaburzenia elektrolitowe. 1) Dożylnie. Zalecana początkowa dawka do 1000 mg przez pierwsze 24 h, na początku 150 mg w powolnym 10-minut. wstrzyknięciu (150 mg w 100 mL 5% roztworu glukozy), przez następne 6 h kolejne 360 mg amiodaronu (1 mg/min), przez następne 18 h należy podać pozostałe 540 mg w infuzji 0,5 mg/min. Po pierwszych 24 h należy utrzymywać infuzję na poziomie 0,5 mg/min. Dalsze podawanie dożylne może być utrzymywane nawet do 2-3 tyg. Pacjenci, których
arytmia uległa wygaszeniu powinni przejść na doustne przyjmowanie leku, ze względu na duże różnice w biodostępności amiodaronu. Wysoce wskazane jest monitorowanie stężenia leku w surowicy, szczególnie u osób starszych. Doustnie. Dawka wysycająca 800-1600 mg, dawka podtrzymująca przez pierwszy miesiąc 600-800 mg, przez kolejne miesiące zazwyczaj ok. 400 mg. Uwaga. W przypadkach wydłużenia odcinka QTC powyżej 0,53 s może być konieczne zmniejszenie dawki o ok. 50%. 2) Dorośli. Dożylnie 5 mg/kg mc. najlepiej do żyły głównej we wlewie w ciągu 10-30 min, dawkę tę można powtórzyć, następnie 1 mg/min przez 6 h, a przez kolejne 18 h 0,5 mg/min. Maksymalna dawka dobowa do 2 g. Doustnie przez pierwszy tydzień 3 razy na dobę po 200-400 mg, następnie 2 razy na dobę po 200 mg, po 15 dniach 200-400 mg na dobę, czasem lek podaje się przez 5 dni i 2 dni przerwy. Dzieci. Dożylnie 5 mg/kg mc. (wstrzykiwać powoli 15-30 min), dawkę można powtórzyć po 15 min. Wlew ciągły 10-20 mg/kg mc. na dobę. Doustnie: 10 mg/kg mc. na dobę w 2 dawkach podziel. przez 7 dni, następnie 5 mg/kg mc. na dobę w 1 dawce lub 2 dawkach podziel., dawka minim. 2,5 mg/kg mc. na dobę, dawka maksym. 15 mg/kg mc. na dobę.
60 tabletek, 1 tabletka zawiera 200 mg amiodaronu.
Występują często, u chorych leczonych dużymi dawkami nawet w 75%, a u ok. 7-18% pacjentów konieczne było odstawienie leku ze względu na działania niepożądane. Amiodaron jest dość toksyczny i dlatego powinien być stosowany jedynie w razie istnienia bezwzględnych wskazań. Objawy uboczne nasilają się podczas kuracji trwającej dłużej niż 6 mies. (stosowanie leku dłuższe niż 12 mies. nie powoduje wzrostu częstości i nasilenia objawów ubocznych). Najgroźniejszym objawem niepożądanym jest toksyczne uszkodzenie tkanki płucnej (u 2-7% leczonych, ale wg niektórych autorów do 17%) w postaci alergicznego, śródmiąższowego zapalenia płuc, które występuje zazwyczaj we wczesnym okresie leczenia doustnego (objawy kliniczne: napady kaszlu, nasilająca się
duszność z narastającymi zmianami w obrazie radiologicznym klatki piersiowej oraz pogarszającą się czynnością płuc). Śródmiąższowe
zapalenie płuc jest spowodowane uwalnianiem wolnych rodników tlenowych lub odkładaniem fosfolipidów (na skutek zahamowania działania fosfolipazy). Może doprowadzić do zwłóknienia płuc. Po rozpoznaniu śródmiąższowego zapalenia płuc należy zmniejszyć dawkę amiodaronu lub odstawić lek. Objawy kliniczne cofają się w ciągu 1-3 tyg. po odstawieniu leku, zmiany w obrazie radiologicznym klatki piersiowej – w ciągu 2-4 mies. W niektórych przypadkach wskazane jest podanie steroidów. Przed rozpoczęciem leczenia i w czasie jego kontynuacji jest konieczna okresowa kontrola obrazu radiologicznego klatki piersiowej oraz wydolności układu oddechowego. Uważa się, że podawanie mniejszych dawek nasycających i podtrzymujących zmniejsza objawy kliniczne uszkodzenia tkanki płucnej przez amiodaron. Amiodaron może również nasilać istniejące zaburzenia rytmu serca (2-5%). Powoduje zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych w surowicy, zazwyczaj bez klinicznych objawów
uszkodzenia wątroby, jednak jeśli aktywność ta jest 2-3-krotnie większa od początkowej, należy rozpatrzyć konieczność odstawienia leku. Objawy neurologiczne występują u 20-40% chorych: złe
samopoczucie, łatwość męczenia się, drżenie kończyn,
ruchy mimowolne, utrudnienie koordynacji ruchowej, polineuropatia obwodowa. Objawy ze strony przewodu pokarmowego występują u ok. 25% leczonych:
nudności,
wymioty,
zaparcie,
brak łaknienia; zazwyczaj są nasilone podczas podawania dawek nasycających i rzadko jest konieczne odstawienie leku; ustępują po zmniejszeniu lub podzieleniu dawek. Mikrozłogi w rogówce są zjawiskiem stałym u dorosłych leczonych dłużej niż 6 mies. i nie powodują objawów klinicznych. Objawy dermatologiczne występują u ok. 15% pacjentów: nadwrażliwość na światło,
wysypka (konieczne unikanie słońca), niebieskie zabarwienie skóry (może się utrzymywać do 1-2 lat po przerwaniu leczenia). W rzadkich przypadkach (2-4%) obserwowano zaburzenia czynności tarczycy (niedoczynność lub nadczynność).
Po przedawkowaniu obserwuje się następujące objawy: niedociśnienie,
wstrząs kardiogenny, bradykardia, blok A-V, objawy toksycznego zapalenia wątroby. Nie istnieją specyficzne leki odwracające działanie amiodaronu. Ani lek, ani jego metabolity nie są usuwane podczas dializy. W razie przedawkowania konieczne jest dokładne kontrolowanie stanu pacjenta (EKG, ciśnienie tętnicze) oraz leczenie objawowe – agoniści receptorów beta lub stymulacja zewnętrzna serca. W razie bradykardii leki działające inotropowo dodatnio, w przypadku istotnego obniżenia ciśnienia tętniczego lub przepływu obwodowego leki podnoszące opór obwodowy. Bradykardia spowodowana amiodaronem nie ustępuje po zastosowaniu atropiny
Podczas leczenia konieczna jest okresowa kontrola czynności tarczycy. Miarą stopnia nasycenia amiodaronem m. sercowego jest odstęp QT. Podczas przewlekłej terapii amiodaronem odstęp QTc stopniowo narasta, osiągając stan stacjonarny mw. po 6 tyg.
Dodaj opinię