Jeśli problemy z pieczeniem w przełyku pojawiają się codziennie i są uciążliwe należy udać się po poradę do lekarza. Zgagi nie należy lekceważyć, ponieważ jej przyczyną może być poważna choroba, a leki nie powinny być przyjmowane samodzielnie przez długi czas.
Ból brzucha, zgaga, pieczenie, kłucie i uczucie cofania się kwaśnej treści pokarmowej mogą wskazywać na problemy z nadkwaśnością. Związana jest z nadmierna produkcją kwasu żołądkowego i obniżenia pH panującego w żołądku.
Dla pacjentów objawy te są bardzo nieprzyjemne, dlatego bardzo często sięgają po środki lecznicze łagodzące dolegliwości. O ile dosyć szybko pomagają sobie z nimi poradzić to nie powinny być stosowane długotrwale bez kontroli lekarza. Jak każde leki powodują działania niepożądane i mogą wchodzić w interakcje z innymi lekami, a stosowane nieodpowiedzialnie mogą przyczynić się nawet do pogorszenia stanu zdrowia. Należy również pamiętać, że zgaga może być objawem chorób, które powinny być leczone przez specjalistów. Jeśli dolegliwości ciągle nawracają, stają się bardziej uciążliwe, a dotychczasowe leczenie nie przynosi rezultatów skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
Leki stosowane w problemach z nadkwaśnością możemy podzielić na 3 podstawowe grupy:
- Leki zobojętniające kwas solny
Występują najczęściej pod postacią tabletek do ssania i tzw. “mleczka”, czyli zawiesiny do picia. Służą one wyłącznie do doraźnej pomocy w trakcie ataku zgagi. Na krótko powodują wzrost pH w żołądku i zmniejszenie dolegliwości. Jednak ich zastosowanie powoduje tzw. “efekt z odbicia” – po pewnym czasie dochodzi do ponownego wyrzutu kwasu solnego i powrotu zgagi, a dolegliwości mogą być odczuwane dużo silniej niż poprzednio. Z tego samego względu nie należy stosować mleka i nabiału jeśli występują objawy nadkwaśności.
Preparaty zawierające jony glinu nie powinny być stosowane u kobiet w ciąży, ponieważ przy długotrwałym stosowaniu mogą przenikać do układu krwionośnego. Dodatkowo działają zapierająco, dlatego nie powinny być stosowane u osób starszych i cierpiących na zaparciach. Jednak jeśli ktoś cierpi na zgagę a przy okazji na biegunkę, może się okazać, że pomogą one przy jednych i drugich dolegliwościach.
Natomiast preparaty zawierające jony magnezu mogą działać przeczyszczająco powodując rozwolnienia. Z tego względu mogą okazać się pomocne u osób cierpiących jednocześnie na zgagę i zaparcia.
Niestety, gwałtowna zmiana pH wpływa znacząco na wchłanianie leków, dlatego między podaniem ich a przyjęciem innych leków należy zachować ok. 2 h odstęp czasowy. Szczególnie należy zachować ostrożność i nie stosować ich podczas terapii antybiotykami. Magnez i glin powodują zaburzenia ich wchłaniania i mogą przyczyniać się do nieskuteczności terapii.
- Antagoniści receptora histaminowego H2 – np. popularna ranitydyna
Charakteryzują się dosyć wysoką skutecznością, jednak już po około 3 dniach używania występuje efekt z odbicia i rozwija się tolerancja na ich działanie. Aby utrzymać siłę ich działania pacjenci przyjmują coraz większe i większe dawki. Dodatkowo, palenie papierosów zmniejsza ich skuteczność. Tak jak inne leki stosowane przy nadkwaśności mogą zmieniać wchłanianie niektórych leków i mogą wchodzić z nimi w interakcje zmieniając ich działanie.
- Inhibitory pompy protonowej – bez recepty dostępny jest omeprazol i pantoprazol
Samodzielnie mogą być stosowane do 4 tyg., lub do 6 tyg. w szczególnych wypadkach. Ich dłuższe stosowanie przyczynia się do rozwoju różnego rodzaju infekcji ze względu na stale podwyższone pH żołądka. Dodatkowo mogą być maskowane objawy poważnych chorób takich jak rak żołądka, dlatego długotrwała terapia może prowadzona wyłącznie pod kontrolą lekarza, który będzie obserwował nasz stan zdrowia.
Aby te leki działały z największą skutecznością zastosuj je na czczo, 30 minut przed śniadaniem. Szczególny schemat dawkowania powinny stosować osoby przyjmujące hormony tarczycy. Podwyższenie pH zmniejsza ich skuteczność, dlatego na czczo zastosuj hormony, co najmniej 30 minut po nich (chociaż wskazana jest dłuższa przerwa) inhibitory pompy protonowej, a dopiero po kolejnych 30 minutach zjedz śniadanie.
Omeprazol może wchodzić w liczne interakcje z lekami. Z tego względu, jeśli stosujesz inne leki bezpieczniejsze jest stosowanie pantoprazolu.
Jak widać nieodpowiedzialne przyjmowanie leków stosowanych w nadkwaśności może pociągać za sobą pewne konsekwencje. Mogą one przyczyniać się do:
- większego wydzielania kwasu żołądkowego, co powoduje większe dolegliwości (efekt z odbicia);
- zmiany wchłaniania innych leków zmieniając skuteczność ich działania; wchodzą również w inne interakcje zmieniając działanie leków;
- prowadzić do zaparć lub biegunek;
- maskować objawy poważnych chorób, opóźniając ich rozpoznanie i właściwe leczenie.
Z tego względu powinny być stosowane zgodnie z zaleceniami – bezwzględnie należy przestrzegać czasu i sposobu dawkowania. Jeśli zdecydujesz się na terapię tymi lekami, wykorzystaj ten czas na zmianę diety i stylu życia co najczęściej pomaga wyeliminować problemy. Jeśli jednak leczenie, lub zastosowana dieta nie przynoszą rezultatów skieruj się do lekarza po poradę.
Pamiętaj, że tak jak w przypadku innych chorób, najważniejsze jest leczenie niefarmakologiczne! Podstawą w leczenia nadkwaśności jest stosowanie odpowiedniej diety, zwiększenie aktywności fizycznej oraz zaprzestanie palenia papierosów. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat – zajrzyj na naszą stronę wkrótce – opublikujemy oddzielny artykuł. Należy także zwrócić uwagę na leki, które przyjmujesz bez recepty, ponieważ one też mogą powodować dolegliwości. Poproś swojego farmaceutę o przejrzenie Twoich leków i poradę co możesz zrobić jeśli cierpisz na nadkwaśność.
Piśmiennictwo:
1 . Agnieszka Jankowska, Piotr Landowski, Anna Liberek, Barbara Kamińska; Inhibitory pompy protonowej – czy na pewno bezpieczne? Przegląd Gastroenterologiczny; 2012; 7 (3): 133–137
- D.S. Theodoropoulos; R F. Lockey, H. W. Boyce Jr., S. C. Bukantz, Gastroesophageal reflux and atjma: a review of pathogenesis, diagnosis and therapy; Alergia Astma Immunologia; 1994; 4 (4), 227-238
Miałam taki etap gdzie ten lek się u mnie sprawdził, jest skuteczny. Miałam zgagę i wzdęcia kiedy dokuczała mi zaparcia, pozbyłam się ich po kuracji dicopegiem i pozostałe dolegliwości też powoli ustąpiły.