Co mają wspólnego przyprawy kuchenne z lekami?

Używamy ich odruchowo, potrafią zmienić smak każdej potrawy. Towarzyszą ludziom od wieków, jednak niewiele osób zdaje sobie sprawę z ich podwójnej roli. Przedstawiamy kilka najpopularniejszych składników mieszanek przyprawowych, które są jednocześnie cenionymi surowcami leczniczymi.Wyróżniamy 3 typy przypraw: ziołowe, korzenne oraz warzywne. Każdy surowiec wspomaga prawidłowe procesy trawienne w żołądku i jelitach, ale wykazuje też własne, odrębne działanie.

1. Zioła

• Kozieradka – śluz oraz nienasycone kwasy tłuszczowe zawarte w nasionach obniżają poziom cholesterolu oraz cukru we krwi; dzięki działaniu przeciwzapalnemu stosowane są także w problemach skórnych (np. Inteston Kozieradka mielona)

• Papryka – jedna z najpopularniejszych przypraw kuchennych. Głównym związkiem czynnym odpowiedzialnym za działanie lecznicze jest kapsaicyna, która rozszerza naczynia krwionośne wspomagając usuwanie toksyn oraz zmniejsza ból i obrzęk. Preparaty z surowca stosowane są głównie w bólach reumatycznych (Kapsiplast, Fastplast). Z owoców różnych gatunków pieprzowca pozyskuje się również pieprz kajeński.

• Rozmaryn – wyciągi alkoholowe pozyskane z liści lub olejek eteryczny skutecznie przeciwdziałają migrenie, kaszlowi, bólom mięśniowym oraz stymulują krążenie (Liść rozmarynu, Cardiactiv).

• Majeranek – dzięki właściwościom odkażającym ziele majeranku można stosować w katarze oraz jako płukankę do jamy ustnej i gardła (np. Maść majerankowa).

• Tymianek – to bardzo popularny składnik preparatów na kaszel mokry (np. Pectobon, Tussipect). Może być także używany w innych stanach zapalnych górnych dróg oddechowych (Tymsal, Tymianek i Podbiał).

• Koper włoski – stosowany z powodzeniem w redukcji wzdęć, jako środek wykrztuśny (Pektosan, Tussiflos) oraz w lecznictwie tradycyjnym jako środek pobudzający laktację (np. Fito-mix 4). Jest bezpieczny dla niemowląt i małych dzieci.

• Lubczyk i pietruszka – uważane za kuchenny afrodyzjak, surowce te mają właściwości moczopędne, ponadto nieznacznie rozkurczają jelita i drogi żółciowe. Przeciwdziałają powstawaniu piasku nerkowego oraz redukują obrzęki (Cholegran, Urosept).

2. Przyprawy korzenne

• Imbir – znany surowiec o udowodnionym działaniu przeciwwymiotnym, będący składnikiem popularnych preparatów na chorobę lokomocyjną (Lokomotiv, Proloko).

• Kurkuma – swoje działanie koncentruje głównie na funkcjach wątroby, stosowana jest w niewydolności oraz stanach zapalnych, kamicy i żółtaczkach mechanicznych (Ulgix Trawienie, Kurkuma piperyna).

• Anyż – preparaty zawierające ten składnik używa się jako środki wykrztuśne (np. Fix Owoc Anyżu) oraz w celu pobudzenia laktacji (Apinorm).

• Gorczyca – z jej nasion przygotowuje się papki i destyluje olejek gorczyczny, które nakładane są miejscowo, przeciwdziałając bólom reumatycznym (np. Reumobonisol).

3. Warzywne

Należą do nich cebula i czosnek. Podczas krojenia i doprawiania potraw, z surowców uwalniane są związki siarki, odpowiedzialne za charakterystyczny zapach. Czosnek bogaty jest w witaminy A, B1, B2, C i selen.  Działa bakteriobójczo, grzybobójczo, przeciwrobaczo, zmniejsza krzepliwość krwi, hamuje procesy zapalne, stąd znalazł zastosowanie m.in. w infekcjach górnych dróg oddechowych, układu moczowego i profilaktyce miażdżycy. Używa się go także w zakażeniach pasożytniczych i grzybicach skóry (Czosnek Forte, Tabletki z czosnku). Cebula wykazuje zbliżone działanie, jest szeroko stosowana w leczeniu świeżo nabytych blizn (Cepan, Contractubex).