5 faktów na temat szczepionki przeciwko grypie

Dnia 1 października obchodzono Ogólnopolski Dzień Profilaktyki Grypy. W ostatnich czasach coraz częściej słychać głosy osób jednoczących się przeciwko szczepieniom. Z drugiej strony stoją lekarze, którzy przestrzegają przez skutkami uchylania się od tej czynności. W tym zestawieniu przedstawiamy istotne informacje na temat szczepień ochronnych przeciwko grypie.

1. Grypa w liczbach

Przypuszczalnie na początku tegorocznego sezonu jesienno-zimowego na grypę zapadnie tygodniowo ponad 1000 mieszkańców Polski, a szczyt zachorowań, przypadający zwykle na przełomie lutego i marca, wyniesie przeszło 30 tys. pacjentów jednocześnie. W 2014 roku całkowita szacowana liczba chorych wyniosła ponad 3 000 000 osób, czyli dwukrotnie więcej, niż w 2012. Tymczasem w lutym tego roku w ciągu tygodnia zapadalność wzrosła aż do 211 636 przypadków! Czy szczepionka uchroni Polaków przed epidemią grypy?

2. Dla kogo szczepionka?

Grypa to poważna choroba, na którą zachorować może każdy – zastrzega Główny Inspektorat Sanitarny. Osobami szczególnie narażonymi na groźne powikłania są m.in.:

• dzieci, osoby po 65. roku życia,
• pacjenci z chorobami przewlekłymi i o obniżonej odporności,
• kobiety w ciąży

To głównie im rekomenduje się przyjęcie preparatu. W tym sezonie szczepionkę (nazwy handlowe to np. Influvac, Fluarix, IDflu, Vaxigrip) można przyjąć już w od połowy września. Wirus grypy bardzo często zmienia swoją postać, dlatego preparat działający w roku poprzednim dziś może okazać się nieskuteczny. Rekomendowane przez WHO szczepionki na sezon 2016/2017 zawierają najczęściej 1 stary (A/Kalifornia/7/2009) oraz 3 nowe (A/Hongkong/4801/2014, B/Phuket/3073/2013 oraz B/Brisbane/60/2008) szczepy drobnoustroju.

3. Szczepionka nie jest bezpieczna w 100%

Żaden lek podany do organizmu nie jest w pełni bezpieczny. Szczepionki produkowane są na bazie żywych (osłabionych) lub nieżywych drobnoustrojów. Lista skutków ubocznych jest długa. Najczęstszymi objawami niepożądanymi związanymi ze wstrzyknięciem są ból, obrzęk i zaczerwienienie w miejscu podania  (które zwykle szybko ustępują), a także uogólnione bóle głowy, mięśni czy zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Wirusy zawarte w szczepionce mogą powodować gorączkę u pacjentów, szczególnie dzieci, co świadczy o mobilizacji układu odpornościowego. Zawsze też może wystąpić groźny wstrząs anafilaktyczny lub powikłania neurologiczne np. drgawki – należy wtedy jak najszybciej skontaktować się z pogotowiem ratunkowym. Niebezpieczeństwo związane ze szczepieniem pojawia się także, gdy pacjent jest przeziębiony lub ma osłabioną odpowiedź immunologiczną, dlatego niezbędne jest kompleksowe badanie i zgoda lekarza na podanie leku. Takie postępowanie znacznie zmniejsza ryzyko niebezpiecznych komplikacji. Ponadto szczepionki wprowadzone do obrotu, jak każde leki, są na bieżąco monitorowane, również pod kątem występowania działań niepożądanych.

4. Lepiej szczepić niż chorować

Szczepienie ma na celu zabezpieczenie zarówno przed infekcją, jak i przed jej poważniejszymi powikłaniami. Możliwe efekty uboczne i następstwa grypy to m.in. zapalenia różnych części układu oddechowego z towarzyszącą niewydolnością oddechową, zapalenie mięśnia sercowego, opon mózgowych, ostra niewydolność nerek itd. Jeżeli nie ma przeciwwskazań do podania szczepionki, a jednocześnie istnieje ryzyko zainfekowania wirusem, wskazane jest przyjęcie preparatu. Koszt szczepionki to około 30-40 zł. Jest on znikomy w porównaniu do ceny farmakoterapii i rekonwalescencji wynikających z leczenia grypy i jej powikłań.

5. Szczepienia zalecane są tak samo ważne niż obowiązkowe

Obie kategorie szczepień są równie istotne, a różnica między nimi wynika z braku środków NFZ na refundację wszystkich preparatów dla obywateli. Między innymi dlatego znajdujemy się w ogonie krajów Europy, które nie oferują bezpłatnej szczepionki przeciwko grypie. Należy tutaj zaznaczyć, iż wiele preparatów spośród innych szczepionek zalecanych także charakteryzuje się wysoką skutecznością i są one potrzebne dzieciom, osobom starszym oraz pacjentom chorującym przewlekle.

Na początku tego roku mieliśmy do czynienia ze znacznym wzrostem zachorowań na grypę. Jednocześnie powstaje coraz więcej mitów na temat szczepień, wzrasta też ilość tzw. ruchów antyszczepionkowych. Warto przed podjęciem decyzji zapoznać się z kilkoma istotnymi faktami na temat grypy oraz szczepionki przeciw niej produkowanej, dla bezpieczeństwa własnego i swoich najbliższych.