Fosidal

Fosidal zawiera w swoim składzie substancję o nazwie fenspiryd. Leki z tym składnikiem dawniej były dostępne wyłącznie na receptę. Od jakiegoś czasu na rynku są dostępne syropy, które można zakupić już bez wizyty u lekarza.
Fenspiryd posiada złożony mechanizm działania. Blokuje receptory histaminowe H1 i adrenergiczne α1, a także enzym fosfolipazę A2.

Receptor H1 : Poprzez ten receptor oddziałuje histamina, czyli główny przekaźnik początkowej (pierwszej) fazy reakcji alergicznej. Zablokowanie go będzie hamowało powstawanie charakterystycznych dla alergii objawów: rozszerzenia naczyń krwionośnych, napływu cząsteczek zapalnych, powstania wysięku, obrzęku.
W płucach, przy pobudzeniu receptorów H1, dochodzi do zwiększenia ilości wydzieliny, która musi zostać odkrztuszona (tzw. mokry kaszel). Drożność dróg oddechowych zostaje ograniczona powstającą wydzieliną i rozszerzonymi drobnymi naczyniami krwionośnymi. Wszystko to powoduje trudności z oddychaniem.
Receptor H1 blokują powszechnie znane leki przeciwalergiczne dostępne bez recepty w postaci tabletek, czy syropów. Fenspiryd jest także zaliczany do I generacji leków przeciwhistaminowych, które cechuje szereg działań niepożądanych przy przedawkowaniu: m.in. senność, suchość błon śluzowych, rozszerzenie źrenic.
O ile leki przeciwhistaminowe I generacji działają tylko na początkową fazę reakcji alergicznej (stosujemy je głównie zapobiegawczo i w słabo nasilonych odczynach alergicznych), fenspiryd działa także w drugiej fazie, kiedy oprócz histaminy we krwi krążą także inne cząstki prozapalne, powstające przy udziale enzymu fosfolipazy A2.

Fosfolipaza A2 : Krótko mówiąc jest to jeden z głównych enzymów odpowiadających za powstawanie cząstek zapalnych. Pod ich wpływem płuca są silnie kurczone. Przy nasilonej reakcji zapalnej mogą pojawić się problemy z oddychaniem. Poprzez blokowanie tego enzymu działają wszystkie glikokortykosteroidy (czyli najsilniejsze leki przeciwzapalne), zarówno te wziewne, stosowane zewnętrznie w maściach, czy doustne. Tak działa również fenspiryd – rozszerza oskrzela i hamuje zapalenie niezależnie od jego fazy.

Receptor α1 : Receptory te są obecne na mięśniach gładkich, m.in. oskrzeli. Ich pobudzenie skutkuje skurczem mięśni gładkich. Zablokowanie lekko rozszerza oskrzela ułatwiając oddychanie.

Jakby tego było mało udowodniono, że fenspiryd poprawia transport śluzowo-rzęskowy (czyli naturalny mechanizm oczyszczania dróg oddechowych), hamuje odruch kaszlu i odksztuszanie (blokuje suchy kaszel), na dodatek zmniejsza niedrożność nosa i ilość tam powstającej wydzieliny. Tak kompleksowe działanie sprawia, że preparaty z fenspirydem są polecane w zaostrzonych objawach kaszlu, stanach zapalnych górnych dróg oddechowych, a nawet ucha środkowego.

Należy jednak pamiętać, że lek o tak silnym działaniu, mimo że bezpieczny dla dzieci od 2 roku życia, nie powinien być nadużywany. Zdarzały się przypadki zatrucia fenspirydem, co więcej istnieją doniesienia o próbach samobójczych z użyciem tej substancji, dlatego powinna być ona przechowywana z dala od dziecięcych rąk.
Jeśli jednak klasyczne syropy na kaszel nie działają, stan chorego się pogarsza, a nie chcemy eksperymentować, warto sięgnąć po sprawdzony środek w postaci syropu z fenspirydem.