Olej rycynowy

Olej rycynowy jest jednym z najstarszych znanych środków leczniczych. Doniesienia o jego stosowaniu pochodzą nawet sprzed 4000 lat. Pozyskiwany jest z nasion Rącznika pospolitego (Ricinus communis) poprzez wyciskanie na zimno, a następnie wygotowywanie z wodą. Taki zabieg pozwala na usunięcie z oleju toksycznych substancji (rycyny i rycyniny) czyniąc olej bezpiecznym do stosowania.

Lek jest zaliczany do grupy kontaktowych środków przeczyszczających. Aktywnym składnikiem oleju jest kwas rycynolowy, który stanowi ok. 80% oleju. Po podaniu doustnym olej rycynowy rozpada się w jelitach pod wpływem enzymów trzustkowych do gliceryny i kwasu rycynolowego. Ten z kolei ulega reakcji z jonami sodowymi i potasowymi w lekko zasadowej treści soku jelitowego. W wyniku tej reakcji powstają sole sodowe kwasu i to one wywierają właściwe działanie. Działanie to polega na drażnieniu ścian jelita cienkiego i stymulowaniu ich do ruchów perystaltycznych. Dodatkowo olej rycynowy działa w jelicie grubym spowalniając wchłanianie zwrotne wody. Pozostawiona w świetle jelita woda zwiększa objętość mas kałowych ułatwiając wypróżnienie.

W porównaniu z innym środkami roślinnymi o kontaktowym mechanizmie działania (liść i owoc senesu, kora kruszyny, korzeń rzewienia) olej rycynowy działa szybciej (nawet po 2-3h), dlatego w żadnym wypadku nie należy go stosować na noc. Tak samo jako inne drażniące leki przeczyszczające powinien być podawany doraźnie (przewlekle w mniejszych dawkach za zgodą lekarza), aby nie rozleniwić jelita, co jeszcze bardziej utrudniłoby regularne wypróżnienia.

Oprócz klasycznego działania przeczyszczającego olej rycynowy jest także stosowany zewnętrznie w postaci okładów. Takie okłady zastosowane na odpowiednie części ciała mogą pobudzać krążenie krwi i limfy, wzmagają usuwanie toksyn, podnoszą odporność organizmu poprzez zwiększenie ilości białych krwinek. Istnieją również doniesienia o skuteczności oleju w zwalczaniu brodawek, przebarwień, wyprysków skórnych, a nawet przewlekłych bólów szyi, kręgosłupa, krzyża, czy bicepsów. Jednak aby osiągnąć pozytywne rezultaty takich terapii trzeba się wykazać dużą dozą cierpliwości i samozaparcia.