Działanie leku i ulotka
Przeciwbólowe, przeciwzapalne i przeciwgorączkowe – lek z grupy niewybiórczych niesteroidowych leków przeciwzapalnych pochodnych kwasu salicylowego (salicylanów). Mechanizm działania niesteroidowych leków przeciwzapalnych polega na blokowaniu cyklooksygenaz (COX), enzymów odpowiedzialnych za powstawanie czynników uczestniczących w procesie zapalenia – prostaglandyn, co w konsekwencji prowadzi do zmniejszenia objawów stanu zapalnego. COX występują w dwóch formach i znanych jako cyklooksygenaza 1 (COX-1 – jest obecna w warunkach fizjologicznych, czyli także wtedy, gdy nie ma stanu zapalnego; odpowiada za stan błony śluzowej przewodu pokarmowego, prawidłowe ukrwienie nerek oraz reguluje funkcje płytek krwi) oraz cyklooksygenaza 2 (COX-2, występuje wyłącznie w stanach zapalnych; odpowiada za powstawanie bólu, obrzęków i wzrost przepuszczalności drobnych naczyń w miejscu zapalenia). Niesteroidowe leki przeciwzapalne hamują obie cyklooksygenazy w różnym stopniu. Ze względu na powinowactwo leków z tej grupy do poszczególnych typów cyklooksygenaz wyróżnia się trzy grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych: klasyczne (niewybiórcze) niesteroidowe leki przeciwzapalne (hamowanie obu COX),preferencyjne niesteroidowe leki przeciwzapalne (COX-2 hamowana jest 10-20-krotnie silniej niż COX-1) i wysoce wybiórcze niesteroidowe leki przeciwzapalne nazywane koksybami (COX-2 hamowana jest co najmniej 100-krotnie silniej niż COX-1). Silne hamowanie COX-1, charakterystyczne dla leków klasycznych (niewybiórczych), jest przyczyną stosunkowo częstego występowania działań niepożądanych (owrzodzenia przewodu pokarmowego, uszkodzenie nerek). Kwas acetylosalicylowy w małych dawkach (75-300 mg na dobę) hamuje zlepianie się (agregację) płytek krwi, zmniejszając krzepliwość krwi; w wyższych dawkach – działa przeciwzakrzepowo (w dawkach powyżej 1000 mg na dobę wykazuje wyłącznie działanie przeciwbólowe, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne) – patrz ACAIU.
Podwyższona ciepłota ciała, także w przebiegu choroby przeziębieniowej, lekkie do średnio ciężkich bóle różnego pochodzenia:
nerwobóle;
bóle mięśni, stawów, zębów,
głowy (w tym bóle migrenowe); zespół bolesnego miesiączkowania. W wyższych dawkach, długotrwale (kilka miesięcy lub dłużej) – w leczeniu zapalnych schorzeń reumatycznych (
gorączka reumatyczna, reumatoidalne
zapalenie stawów) – leczenie takie powinno być prowadzone przez lekarza ze względu na możliwość przewlekłego zatrucia i wystąpienia groźnych działań niepożądanych.
Uczulenie na wszystkie salicylany, czynna
choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, zaburzenia krzepnięcia krwi;
astma oskrzelowa;
polipy nosa; niewydolność nerek; ostrożnie w niewydolności krążenia, wątroby. Kwasu acetylosalicylowego nie należy stosować – lub stosować z dużą ostrożnością – jednocześnie z doustnymi lekami przeciwzakrzepowymi (acenocoumarol), heparyną, kwasem walproinowym (valproinic acid – dotyczy noworodków i małych dzieci).
Przy jednoczesnym stosowaniu nasila działanie heparyny, doustnych leków przeciwzakrzepowych (możliwość wystąpienia groźnych krwawień), doustnych leków przeciwcukrzycowych (możliwość nadmiernego obniżenia poziomu cukru u chorych na cukrzycę), digoksyny (
digoxin), soli litu (
lithium carbonicum), tyroksyny (levothyroxine), leków z grupy barbituranów (m.in. phenobarbital znany jako „luminal”), sulfonamidów (m.in. co-trimoxazole, znany jako „
biseptol”), metotreksatu (methotrexate; także nasilenie działań niepożądanych) a osłabia działanie leków moczopędnych (m.in.
furosemid, hydrochlorothiazid,
spironolakton) oraz leków obniżających ciśnienie tętnicze. Stosowanie glikokortykosteroidów (m.in. dexamethasone, prednisone), picie alkoholu nasila niebezpieczeństwo krwawienia z przewodu pokarmowego.
Dotyczy wszystkich preparatów i dawek leków zawierających kwas acetylosalicylowy: przyjmować zawsze po posiłkach. W zależności od natężenia dolegliwości – jednorazowo 300-1000 mg; dawka dobowa nie powinna przekraczać 2,5 g (2500 mg). Tabletki musujące należy rozpuścić w szklance wody. Reumatoidalne
zapalenie stawów: możliwe krótkotrwałe stosowanie dawek wyższych w opanowaniu stanu ostrego: 3-5 g (3000-5000 mg) na dobę.
Cena od 10 do 20 zł.
2, 10 lub 40 tabletka musujących, 1 tabl. zawiera 324 mg kwasu acetylosalicylowego, 965 mg kwasu cytrynowego, 1625 mg wodorowęglanu sodu.
Podawanie leku ciężarnym (zwłaszcza powyżej 36. tygodnia ciąży) może być przyczyną wystąpienia wad serca. Stosowanie u dzieci poniżej 12. roku życia z infekcją wirusową (
grypa,
ospa wietrzna) może prowadzić do powstania ciężkiego powikłania – zespołu Rey’a; w związku z tym stosowanie kwasu acetylosalicylowego (i innych salicylanów) powinno odbywać się w tych przypadkach wyłącznie na zlecenie lekarza (lekiem przeciwbólowym i przeciwgorączkowym polecanym u dzieci jest
paracetamol). Nie należy przekraczać dawek maksymalnych ze względu na możliwość wystąpienia przewlekłego zatrucia kwasem acetylosalicylowym. Jednoczesne stosowanie dwóch lub więcej niesteroidowych leków przeciwzapalnych nie znajduje żadnego uzasadnienia – nie tylko nie dochodzi do wzajemnego wzmocnienia działania tych leków (synergizm działania, który można tłumaczyć równaniem: 2 + 2 = 10), lecz może prowadzić do obniżenia działania leków (antagonizm działania; 2 + 2 = 1, a nawet 2 + 2 = -1) – przy opisanym powyżej nasileniu działania uszkadzającego błonę śluzową przewodu pokarmowego – do owrzodzenia i krwawienia z przewodu pokarmowego włącznie.
Jestem 53 letnią kobietą chorującą na nadkwasota. Alka-Seltzer brałam kilkakrotnie podczas różnych kuracji, kilka razy na dzień. Stosowałam lek/preparat przez: 1912 dni w dawce: 324 mg(miligram). Towarzyszy nam w każde świeta po przejedzeniu, a na serio dzięki wodorowęglanowi sodu zobojetnia kwas żołądkowy i po większej dawce alkoholu i jedzenia. Skutki uboczne oceniam na minimalne. Alka-Seltzer w mojej opinii jest łatwy w użyciu.
Jestem 34 letnim mężczyzną chorującym na kac. Alka-Seltzer brałem kilkakrotnie podczas różnych kuracji, kilka razy na dzień. Stosowałem lek/preparat przez: 1035 dni w dawce: 324 mg(miligram). Te tabletki musujące wielokrotnie przywróciły mnie do życia, rewelacja. Skutki uboczne oceniam na minimalne. Alka-Seltzer w mojej opinii jest łatwy w użyciu.